Ülkemizde her yıl kalp hastalığı nedeni ile 200 binden fazla insan ömrünü kaybediyor. Hayat kurtaran kalp ameliyatları ise günümüzde göğüs kafesi açılmadan küçük kesiler ile kapalı olarak yapılabiliyor. Bu ameliyatlarda düzgünleşme müddeti ve estetik dertler kelam konusu olmuyor. Memorial Kayseri Hastanesi Kalp ve Damar Cerrahisi Bölümü’nden Prof. Dr. Faruk Cingöz, 10-17 Nisan Kalp Sıhhati Haftası nedeniyle, kalp cerrahisinde çağdaş uygulamalar ve küçük kesi usulü hakkında bilgi verdi.
Hastanın ömür kalitesi ve mühletinin artması çok önemli
Kalp ameliyatlarında ana gaye hastanın hayatını kurtarmaktır. İkinci gaye ise hayat kalitesini ve konforunu artırmaktır. Yani ameliyattan sonra hastanın daha az ilaç kullanması, gündelik işlerini kendi kendine kâfi halde yapabilmesi, geceleri rahat uyuması ve hastaneye daha az bağımlı olması hedeflenir. Açık kalp ameliyatları, hastanın kalbi durdurularak ve akciğerleri devre dışı bırakılarak yapılmaktadır. Bu ameliyatlar, kalp ve akciğer fonksiyonu gören ömür ünitesine bağlanarak gerçekleştirilmektedir. Yani ömür ünitesine bağlanmadan yapılan kalp ameliyatlarına kapalı kalp ameliyatları da denebilmektedir. Bu nedenle halk ortasında iman tahtası olarak bilinen göğüs kemiğinin ortadan ikiye bölünerek yahut küçük kesiler ile kalbe ulaşılıp hayat ünitesine bağlanarak yapılan ameliyatlar da açık kalp ameliyatıdır. Kalbe ne yolla ulaşılırsa ulaşılsın, günümüzde kalp cerrahisinin büyük kısmında açık kalp ameliyatı tekniği kullanılmaktadır. İster iman tahtası büsbütün yahut kısmen kesilsin, ister kaburgalar ortasından 2-3 parmaklık açıklıktan girilsin, ister kesinin büyüklüğü bir karış ve ister 2 parmak olsun kalbe yapılan süreçler birebirdir.
Kalp durdurularak yapılan ameliyatlar
Günümüzde kalp ameliyatlarının büyük kısmı açık kalp tekniği kullanılarak yapılmaktadır. Cerrah, kalbe ulaşır ulaşmaz hasta kalp-akciğer makinesine bağlanmaktadır. Kalbin durdurulması direkt kansız bir ortamda cerraha çok rahat çalışma alanı sağladığı üzere, hastaya uygulanan cerrahinin kalitesi de yüksek olmaktadır. Çok sayıda damarına bypass yapılması gereken şahıslarda, kalp kapak hastalıklarında, doğuştan kalbi delik olanlarda, kalbin ilgili kısmından kesilip içine girilmesi gerekmektedir. Bu ameliyatlarda kalp ve akciğerler durdurularak hastayı hayat ünitesine bağlamak mecburidir.
Atan kalpte yapılan ameliyatlar
Kalbin attığı sırada yapılan ameliyatlar hastanın ömür ünitesine bağlanmadığı, kalp ve akciğerinin çalıştırılarak yapıldığı cerrahilerdir. Kalbi besleyen koroner damarlar kalbin en üst katmanında seyreder. Bundan ötürü koroner baypas ameliyatlarında kalbi kesip içine girmek gerekmez. Tıkalı damarın uç kısmındaki kalp kasına kan götürmek için, göğüsten alınan göğüs arteri yahut bacaktan alınan toplardamarın dikileceği bölgenin hareketsiz kalmasının kâfi olduğu olaylarda bu teknik kullanılabilir. Ameliyat sırasında hastanın kalp ve akciğeri çalışır ve ilgili damarlara cerrahi süreç yapılır.
Küçük kesili ameliyatlar
Günümüzde cerrahi deneyimdeki artış ve baş döndürücü üslupta gelişen cerrahi teknolojiler sayesinde kalp ameliyatları daha küçük kesiler ile gerçekleştirilebilmektedir. Bu ameliyatlar göğüs kafesini kesmeden, ön kısımdan yahut koltuk altlarından yapılabilmektedir. Göğüs kemiğinin büyük kesiyle ikiye ayrılması hala en yaygın formül olarak kullanılsa da, küçük kesiler ile yapılan kalbe yönelik süreçler giderek yaygınlaşmaktadır. Yani kalbe ulaşmak için kapı yerine, pencere yahut bacalar kullanılmaktadır. Örneğin, göğüs kafesinin sağ tarafında kaburgalar ortasından 3-4 parmaklık yatay bir kesiyle hastanın mitral kapağı değiştirilmekte yahut onarılabilmektedir. Bazen iman tahtası kısmen kesilerek aort kapağa süreç yapılabilmektedir. Kalbin tek bir noktasına müdahale edilecek hastalarda kullanılabilecek yaklaşımdır. Mitral ve aort kapak müdahalelerinde, aort yırtılmalarının bir kısmının onarılmasında, kalp içi deliklerin tamirinde, kalbin önündeki tek yahut iki damar baypaslarında küçük kesi tekniği kullanılabilir.
Küçük kesi yolu ile yapılan kalp ameliyatlarının avantajları
- Hiçbir kemik kesilmez, cerrahi kemikler ortasından gerçekleştirilir.
- Ameliyata bağlı ağrı oranı düşer.
- Yoğun bakım ve hastanede kalış müddeti daha kısadır.
- Daha az kesi yapıldığından kanama ve kan verilme oranı düşüktür.
- Hastalar günlük hayatlarına daha erken dönebilmektedir.
- Kalp içerisinde çok büyük süreç yapılmış olmasına karşın ciltte küçük bir güzelleşme dokusu kalır.
- Kozmetik açıdan hastanın cildinde nerede ise hiçbir iz görünmemektedir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
