Pestisit kalıntılı eserler kimin sofrasında
Tarım zehirleri sebebiyle Avrupa Birliği den ve başka ülkelerden Türkiye Arnavutköy escort bayan ye geri dönen besin eserleri rekor düzeye ulaştı Besin güvenliği ve sağlıklı bir gelecek için bir ortaya gelen Zehirsiz Sofralar Platformu bakanlıktan besin eserlerindeki kontrollerin artmasını ve şeffaflık talep ediyor Escort Avcılar
Pestisit sebebiyle 2021 yılında Avrupa Birliği ülkelerinden Türkiye kaynaklı 372 bildirim yapıldı Lakin Tarım ve Orman Bakanlığı rekor düzeye ulaşan bildirimler geri dönen eserlere ne olduğu ve kendi yaptığı iç Bağcılar escort pazar kontrollerine dair rastgele bir açıklama yapmaktan kaçınıyor
Buğday Ekolojik Hayatı Destekleme Derneği nin tarımda kullanılan pestisitlerin yasaklanması hedefiyle yürüttüğü Zehirsiz Sofralar projesi kapsamında bir ortaya gelerek Zehirsiz Sofralar Platformu çatısı altında faaliyet gösteren Pestisit Hareket Ağı ve Zehirsiz Kampanya ya Change org ZehirsizSofralar dayanak veren 166 bini aşkın yurttaş Bakanlık tan sofrasına gelen besinlerin daha fazla denetlenmesini ve tahlil sonuçlarının şeffaf bir halde paylaşılmasını istiyor
Zehirli eser tespiti 3 kat arttı
AB ülkelerinin ihracat eserlerine yönelik hudut denetimleri şirketlerin kendi kontrolü ve marketlerde yapılan resmi denetimler sırasında alınan numunelerdeki pestisit tespitinin son periyotta artması sebebiyle bahis Türkiye nin gündeminden düşmüyor Geri dönen eserlerin iç piyasada satışa sunulup sunulmadığına dair oluşan belirsizlik ve güvensizlik ortamı tüketicilerde haklı telaşlara yol açıyor
AB Kurulu besin ve yemlerde yapılan denetimler sırasında tespit edilen besin risklerini Besin ve Yemler İçin Süratli Alarm Sistemi RASFF portalı üzerinden herkesin erişimine açık olacak halde bildiriyor Türkiye den ihraç edilen eserlere dair sistemdeki datalar incelendiğinde 2018 de 113 2019 da 98 2020 de 194 parti eserde limitlerin üstünde pestisit tespit edildiği görülüyor 2021 yılında ise bu sayı son üç yılın ortalamasının yaklaşık üç katına ulaşmış durumda Geçtiğimiz yıl 372 parti eserin çoğunluğu hudut kapılarında reddedilerek Türkiye ye iade edildi
Tüm canlılar risk altında
AB RASFF Türkiye den ihraç edilen biber mandalina greyfurt limon portakal asma yaprağı üzüm kuru incir nar baharat ve bitki karışımları haşhaş tohumu keçi boynuzu zamkı ve kimyonda tarım zehiri kullanıldığını ortaya koydu
AB ve Japon Kimyasalların Sınıflandırılması ve Etiketlenmesi İçin Global Uyumluluk Sistemi GHS tarafından insan üreme sistemi için toksik olduğu bildirilen ve ülkemizde yasaklı olan klorprifos etil unsuru limonda AB ve Japon GHS nin kanserojen kategorisinde bulunan ve Eylül 2021 den itibaren ülkemizde kullanımı sonlandırılan bifenthrin unsuru ise portakalda tespit edildi Bunların dışında tespit edilen hususlar ortasında Milletlerarası Kanser Araştırmaları Ajansı na IARC nazaran kanserojen AB ve Japon GHS ye nazaran insan eşey hücrelerinde kalıtsal mutasyonları indüklediği bilinen ve insan üreme sistemi için zehirli bir unsur olan etilen oksit solunması halinde ölümcül olan ve arılar için tehlikeli formetanate üreme sistemi için zehirli triadimenol ve klorprifos metil arılar için tehlikeli pyridaben ve esfenvalerate üzere hususlar yer alıyor
Ayrıca geri dönen eserlerde çocuklar için hayli ziyanlı ve ülkemizde de yasaklı olan klorprifos hormonal sistem bozucu pestisitler ortasında bulunan prochloraz ve toplu arı vefatlarına sebep olduğu bilinen acetamiprid üzere tehlikeli zehirler de bulunuyor
Türkiye nin besin ihracatında prestij kaybı
AB RASFF portalında yayınlanan rapor Türkiye deki artışa dikkat çekiyor Tehlike ve eser kategorisine nazaran yapılan değerlendirmede 2020 yılında en çok bildirim yapılan 10 husus başlığının 3 ünde Türkiye nin ismi geçiyor Bu bildirimlerin sebebinin 190 parti meyve ve sebzede pestisit 58 parti meyve ve sebzede aflatoksin ve 38 parti tohum kabuklu yemiş ve türevi eserlerde aflatoksin tespiti olduğu görülüyor
Hindistan ın etilen oksit bildirimi ile birinci sırada Polonya nın salmonella bildirimi ile ikinci Türkiye nin pestisit bildirimi ile üçüncü sırada yer aldığı raporda 2020 yılında en çok bildirim yapılan kategorinin meyve ve zerzevat olduğu belirtiliyor Bu kategorideki önemli artış ise Türkiye den ihraç edilen meyve ve sebzelerdeki pestisit kalıntısı bildirimlerinden kaynaklanıyor
Avrupa Kurulu 2019 yılında Türkiye den ithal edilen limon yeşil biber nar ve asma yaprağında tespit edilen tarım zehirleri sebebiyle bu eserlerin daha sık tahlil edilmesine karar verdi Türkiye nin ziraî üretim potansiyeli yüksek olmasına karşın ihraç eserlerinde pestisit kullanıldığının milletlerarası ölçekte ortaya konması ülkenin ticari prestijini da zedeliyor
Pek çok ülke organik tarım onarıcı tarım ve agroekoloji üzere tarım sistemlerine ve kültürel biyolojik biyoteknik ve mekanik gayret üzere alternatif teknik ve sistemlere yönelirken Türkiye de artık tarım siyasetlerini yenilemeli acilen daha fazla ekolojik ve ekonomik kayba ve hastalığa sebep olmadan bir stratejik aksiyon planı geliştirmeli
Pestisit sorunu dış pazarla hudutlu değil
Tarım ve Orman Bakanlığı pestisit kalıntıları konusunda iç pazarda kontroller yapıyor Lakin kontrol sonuçlarının taklit ve tağşiş yapıldığı katılaşan besinlerde olduğu üzere şeffaflıkla paylaşılmaması ve ihraç edilen eserlerde pestisit kaynaklı bildirimlerin artması iç pazara sunulan eserlerde daha fazla pestisit bulunabileceğine dair tüketicilerde kaygı yaratıyor
Zehirsiz Sofralar Platformu AB den ülkemize geri gönderilen kalıntılı eserlerin akıbeti hakkında bilgi eksikliğine dikkat çekiyor Zehirli meyve ve sebzeler mevzuata uygun bir halde imha ediliyor olabilir lakin milletvekilleri sivil toplum örgütleri ve bahis uzmanlarınca yöneltilen geri dönen eserlere ne olduğu yasaklı unsurların nasıl hâlâ kullanılabildiği sorularına ve ortaya net bir delil koyma gerekliliğine dair beklentilere karşı Bakanlık şu ana kadar net bir karşılık vermiş değil Bakanlığın bu bahiste açık ve şeffaf olmaması pestisitli eserlerin iç pazara sürülme savlarını kamuoyu nezdinde güçlendiriyor ve kuşku uyandırıyor
Bakanlık yetkilileri tarafından Besin Güvenliği Bilgi Sistemi ne GGBS ülke genelindeki tüm besin ve yem işletmeleri bu işletmelere yönelik kontroller alınan numuneler numunelerin tahlil sonuçları işletmelere uygulanan idari cezalar yaptırımlar ithalat ve ihracat kayıtları üzere bilgiler giriliyor Lakin bu bilgiler halkın erişimine açık değil Avrupa da olduğu üzere ülkemizde de GGBS bilgilerinin halkın erişimine açılmasını talep eden Platform son periyotta rekor düzeye ulaşan kalıntılı eserlere ait halkın kaygılarının giderilmesi gerektiğini vurguluyor
Vakit kaybetmeden ZehirsizSofralar
Zehirsiz Sofralar Platformu nun beşere ve etrafa ziyan veren tarım zehirlerinin yasaklanması için başlattığı Zehirsiz Kampanya ya bugüne kadar 166 bini aşkın kişi imza takviyesi verdi Kampanya sayesinde pestisitlerin ziyanları konusunda kamuoyunda farkındalık yaratıldı Tarım ve Orman Bakanlığı AB geçiş sürecinde 200 ün üzerinde Kampanya periyodunda ise 27 pestisit etken hususunun yasaklanmasına karar verdi Lakin kampanya talepleri ortasında yer alan Dünya Sıhhat Örgütü nün son derece tehlikeli yüksek düzeyde tehlikeli ve muhtemel kanserojen olarak belirlediği 13 etken husustan 9 u hâlâ yasaklanmadı
Buğday Derneği Besin Yüksek Mühendisi Merve Atınç çok sayıda meyve ve zerzevatın içinde soframıza gelen bilhassa bebeklerin ve çocukların hormon sistemine ziyan veren pestisitlerin acilen yasaklanması gerektiğini vurguluyor Atınç bahse ait açıklamasında şunları söylüyor Toplum sıhhatini korumak için çalışan kurumlar gerek günümüz toplumlarının gerekse gelecek nesillerin ve doğal varlıkların sıhhati ile iyiliğini korumak üzere sorumlu ve tedbirini baştan alan bir yaklaşımla yönetilmelidir Münasebetiyle bu zehirlere baştan müsaade vermeyecek bir yaklaşım ruhsatlandırma süreci tanımlanmalıdır Öncelikle ticari olarak ülkemizden AB ve öteki ülkelere yapılacak besin ihracatında meşakkat yaşanmaması ve ülke ihracatının olumsuz etkilenmemesi ismine ivedilikle tedbirler alınmalı düzenlemeler yapılmalı ve kontrol sonuçları kamuoyu ile paylaşmalıdır
Tarım ve Orman Bakanlığı ndan Zehirsiz Sofralar Pestisit Hareket Ağı nın hazırladığı Zehirsiz Sofralar İçin Yol Haritası metnini dikkate almasını talep ettiklerini belirten Atınç Sağlıklı bir gelecek için önümüzdeki 10 yıllık süreçte yanlışsız siyasetler ve stratejiler izlenerek pestisitlere dayanan konvansiyonel tarım sistemi yerini agroekolojik organik ve onarıcı tarıma bırakmalıdır dedi
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı
