Obeziteye farkındalık oluşturmak ve dikkati çekmek için belirlenmiş olan 4 Mart, “Dünya Obezite Günü” pek çok sıhhat kurumunda bilinçlendirme aktiflikleri ile halka farkındalık sağlıyor.
World Obesity Day internet sitesi datalarına nazaran, dünya genelinde yaklaşık 800 milyon kişi diyabet, kalp hastalıkları, kanser üzere pek çok sıhhat meselesine davetiye çıkaran obezite ile yaşıyor. Bu çerçevede; Yeni Yüzyıl Üniversitesi Gaziosmanpaşa Hastanesi Beslenme ve Diyet Kısmından Dyt. Şeyma Türköner obezite ile ilgili açıklamalar yaparak bilgiler verirken, ‘Kişiye özel beslenme ve diyet programlarının oluşturulması için öncelikle kesinlikle davranış değişikliği tedavisi öncelikli olmalı. Bu tedavi kişinin obeziteye karşı olan bilinçlenmesi ve yeme alışkanları ile bedensel alışkanlıklarını tertibe sokmasıyla hayatını kolaylaştıracaktır.’ dedi.
Ayrıca, toplumsal sorumluluk çalışmaları çerçevesinde, halkı ve çalışanı bilinçlendirme gayesiyle YYÜ Gaziosmanpaşa Hastanesi Beslenme Diyet Kısmından Dyt Benan Koç ve Dyt Şeyma Türköner düzenlenen kurum içi aktiflikte hasta ve hasta yakınları ile çalışanların kilo ve uzunluk ölçümlerini tespit ederek, ülkü oranların üzerinde olanlara bilgilendirme yaptı, sağlıklı hayatı temsilen elma ikramında bulundular.
Özellikle Covid-19 salgını ile birlikte daha da giderek daha da yaygınlaşan obezite, alınan güç ölçüsünü tüketilen güç ölçüsünden çok olması halinde yağ dokusunun artmasıyla vücutta oluşan muhtaçlık dışı fazlalık hali.
Obezitenin tanısı iki halde konuluyor:
Birincisi, vücut kitle indeksi(BMI); Bu oran kilonun boyun karesine bölünmesiyle bulunur. Vücut kitle indeksi sınıflandırılması şu formdadır; BKI <18 ise düşük kilolu, 18-24 ise olağan kilolu, 25-30 ise çok kilolu, 30-35 ise 1. Derece obez, 35-40 ise 2. Derece obez, >40 ise 3. Derece obez olarak isimlendiriliyor.
İkinci teşhis kriteri ise: Bel etrafı ölçümü. Bel etrafı ölçümünde bayanlarda 99cm, erkeklerde ise 104-112 cm geçmişse bu bireylere şişman tanısı konuyor.
Tüm bedeni olumsuz etkileyerek çeşitli hastalıklara yol açan obezite, hayatımız boyunca hangi yaşta olursak olalım sıhhatimizi büyük tehdit altına alıyor. Bunlardan kimileri, insülin direnci, diyabet, hipertansiyon, kalp damar tıkanıklığı, hiperlipidemi. Beden sistemine karşı ziyanlarının yanı sıra depresyon, korku bozuklukları, uyku bozuklukları, kişilik bozuklukları ve yeme bozukları üzere ruhsal rahatsızlıkları da beraberinde getiriyor.
Obezite, güç alımı ve kullanımı ortasındaki dengesizlik sonucu ortaya çıksa da ortaya çıkma nedeninde çeşitli faktörler tesirlidir. Bu faktörler, genetik, çevresel ve diyete bağlı faktörlerdir.
- Genetik faktörler: Obezite ile ilgili yapılan genetik çalışmalarda, bedenin güç kullanımı, iştah, yağın bedenin makul bölgelerine dağılımı, yağ hücre sayısı ve büyüklüğünün genlerle alakalı olduğu gösterilmiştir.
- Çevresel Faktörler: Günümüzde, limitsiz, çarçabuk elde edilen, hayli ucuz, lezzetli ve kalorisi yüksek besinler hayli fazladır. Bu şartlara düşük fizikî aktiveli hayat da eklenince obezite ortaya çıkmaktadır.
- Diyete Bağlı Faktörler: Gelişen besin sanayisinde, tüketime hazır yiyeceklerin öğünlerde fazlaca yer alması, öğlen yemeklerinde mesken yemeği yerine dışarıdan tüketilmesi, ayak üstü yapılan atıştırmalar ve yağ oranı yüksek diyetlerin obeziteye yol açtığı görülmektedir.
Obezitenin tedavisinde kullanılan formüller üç kümede kıymetlendirilerek bir hayat planı oluşturulması gerekiyor.
1)Tıbbi Beslenme ve İdman Tedavisi: Uygulanacak şahsa uygun kilo verme programları / diyetleri ve dengeli-düzenli beslenme unsurlarının benimsenmesi tıbbi beslenmeyi desteklemektedir. Bunun yanı sıra yağ yakımına yardımcı olacak antrenmanlarla birlikte obezite hastalığının önüne geçilebilir.
2) Davranış Değişikliği Tedavisi: Davranış değişikliği tedavisi, fazla yemek alımına neden olan olumsuz niyetleri olumlu hale getirme tedavisidir. Tedavi basamakları sırasıyla, kendi kendini gözlemleme, uyaran denetimi, alternatif davranış geliştirme, kendi kendini ödüllendirme, bilişsel yine yapılandırma ve toplumsal takviye olarak belirlenmiştir.
3)Cerrahi Tedavi: Obezitede cerrahi yaklaşım bariatrik ve rekonstrüktif cerrahi olmak üzere ikiye ayrılır. Bariatrik tedavide gastroplasti, gastrik bantlama, mide balonu üzere sistemler kullanılırken rekonstrüktif cerrahide daha estetik gayeyle ilerleyerek bedenin çeşitli bölgelerinde biriken yağ dokularının uzaklaştırılmasıdır.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
